Thihào Nguyễn Du khi viết “Truyện Kiều” đã định lấy hai tiếng”Ðoạn trường” đặt tên cho tác phẩm là “Ðoạn trường tânthanh”, nên nhân đó đặt luôn ra những chữ “Sổ Ðoạn trường”,”Số Ðoạn trường”, “Tập Ðoạn trường”, “Hội Ðoạntrường”, “Khúc Ðoạn trường”… từ chỗ không mà làm ra có chomặn mà, ly kỳ của truyện với một dụng ý thâm thuý đặc biệt. Ðếm kỹ,chúng ta thấy có 17 tiếng “Ðoạn trường” trong 17 câu- hơn tất cảnhững từ và những câu khác:
Mà xem trong sổ Ðoạn trường cótên(câu 200)
Ví đem vào tập Ðoạn trường(câu 209)
Ðoạn trường là số thế nào(câu 231)
Ðoạn trường lại chọn mặtngười vô duyên(câu 818)
Ðoạn trường thay lúc phân kỳ(câu 869)
Ðã toan trốn nợ Ðoạn trườngđược sao?(câu 996)
Xót người trong hội Ðoạntrường đòi cơn(câu 1270)
Ðoạn trường lúc ấy nghĩ màbuồn tênh(câu 1324)
Cuộc vui gẩy khúc Ðoạn trườngấy chi(câu 1860)
Sụt sùi dở nỗi Ðoạn trường(câu 1943)
Này thôi hết kiếp Ðoạn trườnglà đây(câu 2622)
Kiếp sao rặt những Ðoạn trườngthế thôi(câu 2654)
Lại tìm những chốn Ðoạn trườngmà đi(câu 2666)
Ðoạn trường cho hết kiếp nàymới thôi(câu 2676)
Ðoạn trường sổ rút tên ra(câu 2721)
Ðoạn trường thơ phải đưa màtrả nhau(câu 2722)
Ðoạn trường tiếng ấy hạingười bấy lâu(câu 3212)
“Ðoạn trường” nghĩa đen là ruột đứt, chỉ sự đau đớn bi thảmcùng cực.
Bạn đang xem: đoạn trường là gì
ở đất Vũ Bình thuộc địa phận phủ Ðịnh Châu tỉnh Phúc Kiến,có giống vượn đỏ như vang, nõn như tơ, xa trông lấp lánh rất đẹp. Cóngười thợ săn tên Trương Mậu Hiệp đánh bẫy bắt được vượn con nhưngkhông bắt được vượn mẹ. Biết vượn mẹ thương con nên đem vượn con ra làmmồi nhử để đánh bẫy. Vượn con kêu gào thảm thiết, nhưng vượn mẹ ở trêncây cứ từ cành này nhảy chuyền sang cành kia qua lại rối rít như con thoi tỏvẻ muốn xuống cứu con, nhưng tinh khôn không xuống.
Xem thêm: Cách Phân Biệt Đắp Gel Là Gì ? Cách Phân Biệt Móng Đắp Gel Và Móng Đắp Bột
Người thợ săn họ Trương lấy roi quật vào vượn con, khiến nó kêu la thêthảm lên. Vượn mẹ trên cây cuống cuồng tuột xuống cứu con nhưng rồi lạitrèo lên, cứ như vậy mãi. Có lúc lại ngồi trên cây nhìn xuống mặt màybuồn bã, kêu gào lên một giọng bi thảm rồi té xuống chết. Họ Trương đemvề mổ thịt, thấy ruột của vượn mẹ đứt ra từng đoạn.
Xem thêm: Nghĩa Của Từ Ultimatum Là Gì ? Nghĩa Của Từ Ultimatum Trong Tiếng Việt
Trong bài “Trường hận ca” của Bạch Cư Dị, mộtthi hào đời nhà Ðường, diễn tả lại mối tình vương giả bi ai của vuaÐường Minh Hoàng với Dương Quý Phi bị loạn An Lộc Sơn, phải bỏ chạy vàođất Thục, quân sĩ nổi loạn giết anh của Dương Quý Phi là Dương Quốc Trung,lại còn kết án Dương Quý Phi gây cuộc bạo loạn nên buộc thắt cổ chết tạiMã Ngôi, có câu:
Thục giang thuỷ bích Thục sơn thanhThánh chúa triêu triêu mộ mộ tìnhHành cung kiến nguyệt thương tâm sắcDạ vũ vạn linh trường đoạn thanh
Tạm dịch:
Nước non Ba Thục xanh xanh biếcSớm tối nhà vua trĩ nhớ nhungQuạnh quẽ hành cung trăng gợi thảmÐêm mưa chuông vẳng tiếng đau lòng(Bản dịch của Yã Hạc và Trinh Nguyên)
“Tổng vịnh truyện Kiều” của Phạm Quý Thích,có câu:
Ðoạn trường mộng lý căn duyênliễuBạc mạng cầm chung oán hận trường
Thoát dịch:
Nửa giấc Ðoạn trường tan gốiđiệpMột dây bạc mạng dứt cầm loan
Ðái Ðức Tuấn (bút hiệu Tchye), một nhà thơ trữ tình, cũng có những câucực kỳ não nuột với thể thơ mới:
Hững hờ xách gói qua đường vậyCòn biết làm sao với Ðoạn trườngÐời tựa bánh xe lăn chuyển mãiPhong trần chọn mặt khách tang thương
“Ðoạn trường”: nỗi đau đớn quằn quại như đứt từng khúc ruột.
(Ðiển tích Truyện Kiều- NXBÐồng Tháp)
Chuyên mục này được cậpnhật vào thứ Tư hàng tuần
Thông tin trên mạng NetcodoMọi chi tiết xin vui lòng liên hệ tạiBan Biên Tập Mạng NetcodoÐiện thoại: (54)847247 – Email Intranet: quantri
Chuyên mục: Định Nghĩa
