Khi tiến hành cài Windows trên laptop hoặc PC, bạn cần biết máy tính của bạn hỗ trợ định dạng UEFI hay BIOS Legacy và ổ cứng của bạn hỗ trợ định dạng MBR hay GPT. Vậy cách kiểm tra các định dạng này như thế nào? Cùng tìm hiểu qua bài viết sau nhé.
1. UEFI là gì? Legacy BIOS là gì?
UEFI là gì?
Định dạng UEFI (Unified Extensible Firmware Interface) được tập đoàn Intel phát triển dựa trên LEGACY nhằm xử lý những hạn chế của định dạng cũ khi thực hiện các tác vụ trong môi trường 32 bit và 64 bit. Chương trình UEFI được lưu trữ ở thư mục /EFI/ trong bộ nhớ non-volatile (là bộ nhớ đảm bảo cho dữ liệu không bị hỏng mỗi khi mất điện).
UEFI được phát triển dựa trên LEGACY
Xem chi tiết về UEFI qua bài viết:
Legacy là gì?
Định dạng LEGACY là định dạng hệ thống đầu vào/ra cơ bản, ra đời vào năm 1975. Hệ thống đầu vào/ra này gồm các nhóm lệnh được lưu trữ trên chip firmware trong bo mạch chủ của máy tính.
LEGACY ra đời vào năm 1975
2. Tiêu chuẩn ổ cứng GPT là gì? MBR là gì?
Tiêu chuẩn MBR là gì?
Định dạng MBR (viết tắt của Master Boot Record) là tiêu chuẩn cũ về cách lưu trữ, sắp xếp thông tin trên các phân vùng ổ đĩa, ra đời vào năm 1983. Tiêu chuẩn này hỗ trợ ổ cứng có dung lượng tối đa 2TB và có tối đa 4 phân vùng. Đặc biệt định dạng MBR hỗ trợ máy tính có định dạng LEGACY hoặc UEFI.
Tiêu chuẩn ổ cứng MBR hỗ trợ trên máy tính có định dạng LEGACY hoặc UEFI
Tiêu chuẩn GPT là gì?
Định dạng GPT là tiêu chuẩn mới về cách lưu trữ và sắp xếp thông tin trên ổ đĩa. Hỗ trợ ổ cứng có dung lượng tối đa là 1ZB (1 tỷ TB) và tối đa 128 phân vùng ổ đĩa. Ngoài ra, tiêu chuẩn này chỉ hỗ trợ máy tính có định dạng UEFI.
Tiêu chuẩn GPT hỗ trợ đến 128 phân vùng ổ đĩa
3. Tại sao cần phải kiểm tra UEFI và GPT?
Bạn cần kiểm tra máy tính có hỗ trợ UEFI không để có thể cài đặt tiêu chuẩn ổ cứng GPT. Với tiêu chuẩn GPT, ổ cứng sẽ có thể nhận nhiều phân vùng ổ đĩa và nhiều dung lượng ổ cứng hơn, lên đến 128 phân vùng.
Ngoài ra, hệ điều hành Windows 11 còn yêu cầu máy tính cần có UEFI và GPT để có thể cài đặt và sử dụng.
Để cài đặt Windows 11, máy tính cần có UEFI và GPT
4. Cách kiểm tra máy tính có UEFI hay không?
Để kiểm tra máy tính có UEFI hay không, bạn hãy làm như sau:
Bước 1: Bấm VÀO ĐÂY để tải HWiNFO > Khởi động ứng dụng > Bấm RUN.
Bước 2: Tắt bớt các cửa sổ nhỏ phụ, giữ lại phần cửa sổ chính như hình.
Tắt bớt các cửa sổ phụ được khoanh đỏ trong hình
Bước 3: Chọn tên máy tính của bạn > Kiểm tra dòng UEFI Boot. Nếu hiển thị Present thì máy tính đang chạy ở UEFI.
Nếu hiện Present thì máy tính đang chạy UEFI và ngược lại
Bước 4: Chọn Motherboard > Kiểm tra dòng UEFI BIOS > Nếu hiển thị Capable nghĩa là máy tính có khả năng nâng cấp UEFI, nếu hiện Non-capable nghĩa là máy tính không hỗ trợ UEFI.
Nếu máy hiện Capable nghĩa là bạn có thể thực hiện nâng cấp UEFI
5. Cách chuyển từ Legacy sang UEFI trong BIOS
Để chuyển từ LEGACY sang UEFI, bạn cần truy cập BIOS bằng cách khởi động lại máy và bấm nhanh phím tắt để vào BIOS (tùy từng dòng máy khác nhau mà phím tắt khác nhau như: ESC, DEL, F1, F2, F3…).
Tham khảo hướng dẫn vào BIOS trên máy tính qua bài viết:
Bước 1: Tại dòng Secure Boot, bạn chọn Disabled để tắt.
Tại dòng Secure Boot, chọn Disabled để tắt
Bước 2: Tại dòng Load Legacy Option Rom, chọn Disabled.
Tiếp tục chọn Disabled tại dòng Load Legacy Option Rom
Bước 3: Tại dòng Boot List Options, chọn UEFI.
Tại dòng Boot List Options, chọn UEFI
6. Cách kiểm tra ổ cứng tiêu chuẩn MBR hay GPT
Để kiểm tra xem ổ cứng của máy có tiêu chuẩn MBR hay GPT, bạn hãy thực hiện theo các bước sau:
Bước 1: Bấm Windows + R > Gõ Diskpart > Chọn OK hoặc bấm Enter.
Nhập Diskpart và bấm OK
Bước 2: Nhập “list disk” > Enter.
Nhập list disk, sau đó nhấn Enter
Bước 3: Kiểm tra nếu phần GPT có dấu sao (*) nghĩa là máy tính có tiêu chuẩn GPT, nếu không có thì ổ cứng của bạn là MBR.
7. Cách chuyển từ MBR sang GPT
Lưu ý: Nếu như máy tính không hỗ trợ UEFI, bạn sẽ không thể nâng cấp từ MBR sang GPT.
Công cụ Command Line trên Windows
Sau khi sử dụng công cụ Command Line để kiểm tra tiêu chuẩn của ổ cứng, bạn có thể tiếp tục sử dụng công cụ này để chuyển ổ cứng từ MBR sang GPT.
Sử dụng công cụ Command Line trên Windows
(1) Tại màn hình Command Prompt, bạn hãy gõ list disk và ấn Enter.
(2) Tiếp theo, tại dòng lệnh DISKPART gõ select + tên ổ cứng bạn muốn đổi TỪ MBR sang GPT và nhấn Enter.
(3) Tại dòng lệnh DISKPART tiếp theo gõ clean để xóa tất cả các phân vùng trên ổ cứng.
(4) Tiếp tục gõ convert gpt tại dòng lệnh DISKPART tiếp theo để chuyển sang tiêu chuẩn GPT.
(5) Nếu bạn muốn chuyển lại MBR thì tiếp tục gõ convert mbr.
Phần mềm Partition Magic
Bạn cũng có thể sử dụng phần mềm miễn phí EaseUS Partition Master để chuyển ổ cứng từ MBR sang GPT.
Link tải tại đây.
Đầu tiên, bạn hãy kích chuột phải vào ổ cứng bạn muốn chuyển từ MBR sang GPT > chọn Covert MBR Disk to GPT Disk.
Chọn Covert MBR Disk to GPT Disk
Sau đó nhấn Apply và nhấn Yes để xác nhận.
Chọn Apply để xác nhận thay đổi
Nếu bạn muốn chuyển lại từ GPT sang MBR, bạn hãy kích chuột phải vào cứng > chọn Convert GPT Disk to MBR Disk.
Xem thêm:
Bài viết trên đã hướng dẫn bạn cách kiểm tra máy tính có hỗ trợ UEFI hay không và một số thao tác liên quan. Chúc các bạn thực hiện thành công và hẹn gặp lại trong những bài viết tiếp theo!