“Tiếng ta còn, nước ta còn”, ấy là câu nói của các bậc lão thành tri thức gần trăm năm về trước. Bác Hồ cũng đã từng dặn, ta nhất định phải bảo vệ sự trong sáng của tiếng Việt. Tuy vậy, có rất nhiều từ ngữ mà hiện nay đa số mọi người vẫn thường hay nhầm lẫn, ví dụ như chần chừ hay trần trừ. Vậy chần chừ hay trần trừ, từ nào mới là đúng chính tả? Hãy cùng mình tìm hiểu nhé.
1. Chần chừ hay trần trừ là đúng chính tả?
Đầu tiên cần khẳng định trong các cuốn từ điển tiếng Việt, chỉ có duy nhất từ “chần chừ”. Đây mới là từ đúng chính tả và ngữ pháp. Từ “trần trừ” là từ hoàn toàn sai và không có trong tiếng Việt.
Chần chừ mới là từ đúng chính tả
2. Tại sao có sự nhầm lẫn giữa chần chừ và trần trừ?
Nguyên nhân chính của việc nhầm lẫn giữa chần chừ và trần trừ là phát âm sai giữa “ch” và “tr“. Nhiều người khi nói ngọng cũng sẽ vô thức “viết ngọng”. Tuy vậy, điều này cũng khó tránh khỏi vì ở mỗi vùng miền khác nhau lại có những âm giọng khác nhau.
Phát âm sai dễ gây sai lầm khi viết
Tham khảo một số cụm từ thường gây nhầm lẫn vì phát âm sai:
3. Chần chừ nghĩa là gì?
Chần chừ là một từ láy, láy lại tiếng đứng trước (âm ch), và khi tách riêng mỗi tiếng đều không có nghĩa. Vậy “chần” hay “chừ” khi đứng một mình đều là những tiếng không mang ý nghĩa trong tiếng Việt. Tuy vậy, khi ghép lại với nhau, “chần chừ” dùng để chỉ thái độ của một người khi chưa thể quyết định mà vẫn đang lo lắng, suy nghĩ.
Chần chừ không quyết
Trong tiếng Việt cũng có nhiều từ đồng nghĩa với chần chừ như đắn đo, do dự, lưỡng lự,… Ta cũng có các từ trái nghĩa như: quyết đoán, dứt khoát,… Trong tiếng Anh, chần chừ nghĩa là hesitate.
4. Cách phân biệt âm “ch” và “tr”
Khả năng tạo từ láy của “tr” thường hạn chế hơn “ch”. “tr” thường chủ yếu được dùng trong các từ có láy âm. Ngược lại, “ch” dùng được trong các từ vừa láy âm vừa láy vần.
Cách phân biệt tr và ch
Một mẹo nữa dùng để phân biệt, đó là những từ Hán Việt mang thanh nặng hoặc thanh huyền sẽ dùng âm “tr”.
5. Cách sử dụng từ chần chừ đúng nhất
Chần chừ dùng để chỉ hành động trì hoãn, kéo dài một việc gì đó mà chưa thể giải quyết ngay. Ta thường dùng từ này mang ý nghĩa không tốt.
– Trong cuộc sống, chần chừ đôi khi làm ta mất đi cơ hội.
– Em ấy chần chừ đứng trước gương, không biết nên chọn chiếc váy nào.
– Giám đốc chần chừ không đưa ra quyết định kịp thời đã gây ra thiệt hại lớn.
Cách sử dụng từ chần chừ
6. Cách khắc phục lỗi nhầm lẫn từ trần trừ và chần chừ
Luyện phát âm
Phát âm sai hay không để ý đến phát âm lâu dần sẽ tạo thành thói quen xấu dẫn đến việc viết chính tả. Hãy luyện tập để phát âm đúng chuẩn mà không bị ảnh hưởng bởi phương ngữ địa phương. Nếu bạn ngại khi tập luyện phát âm với người khác, có thể tự tập ở nhà với chiếc laptop ở nhà.
Tự luyện phát âm ở nhà
Tra từ điển
Ngày nay, từ điển không chỉ còn ở trong những quyển sách dày cộp với chi chít chữ. Chỉ với chiếc điện thoại di động trong tay, chúng ta có thể kiểm tra từ ngay trên những từ điển online một cách nhanh chóng, dễ dàng. Một vài từ điển online bạn có thể tham khảo là: Soha tra từ, Từ điển tiếng Việt,…
Tra từ điện ngay trên chiếc điện thoại thông minh
Sử dụng công cụ kiểm tra, sửa lỗi chính tả
Nếu bạn thường xuyên mắc lỗi chính tả, chắc chắn sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc soạn thảo văn bản. Hãy thử tham khảo Top 5 phần mềm kiểm tra chính tả tiếng Việt miễn phí, chính xác nhất. Các phần mềm này đều có thể sử dụng dễ dàng. Bạn chỉ cần soạn thảo trực tiếp hoặc coppy đoạn văn bản, máy chủ sẽ tự động kiểm tra chính tả.
Google Docs
Google Docs là phần mềm có thể thay thế Microsoft Word trên máy tính của bạn. Tuy nhiên nó có khả năng kiểm tra chính tả khá chính xác. Khi có từ nghi ngờ là từ sai, máy sẽ tự động gạch đỏ. Lúc này bạn chỉ cần ấn lại vào từ đó sẽ được gợi ý lại cho cách viết chính xác.
Giao diện Google Docs
VSpell
Trang web VSpell là website đầu tiên kiểm tra chính tả tiếng Việt từ năm 1990. Bạn chỉ cần gõ đoạn văn bản, hoặc dán link một website khác vào, chọn Kiểm tra chính tả, máy sẽ tự động trả kết quả cho bạn.Tuy nhiên nhược điểm là quét chính tả từ trên giao diện còn hạn chế.
Giao diện Vspell
Xem thêm:
Mong rằng sau bài viết này mọi người đã nắm rõ chần chừ mới là từ đúng và cách sử dụng nó. Đừng quên chia sẻ thông tin hữu ích này đến những người xung quanh nhé.
